Yeni İlaç Lenacapavir, HIV’e Karşı Yüzde 99,9 Koruma Sağlıyor

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), HIV’e karşı yılda sadece iki kez uygulanan koruyucu bir iğne olan Lenacapavir’in kullanımını onayladı. Gilead Sciences tarafından geliştirilen bu ilaç, “Yeztugo” ticari adıyla piyasaya sunulacak. Şirket bu gelişmeyi “HIV’e karşı onlarca yıllık mücadelenin tarihi bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi.

Lenacapavir, HIV bulaşmasını önlemeye yönelik ilaçlar arasında yer alıyor. Uzun süredir kullanılan günlük haplar yerine, bu yeni tedavi yılda yalnızca iki enjeksiyonla uygulanıyor. Klinik deneylerde, HIV bulaşma riskini yüzde 99,9 oranında azalttığı gösterildi.

Afrika’da 2.000’den fazla kadının katıldığı bir klinik çalışmada hiçbir HIV enfeksiyonuna rastlanmadı. Benzer şekilde erkekler ve cinsiyet çeşitliliği gösteren bireyleri kapsayan diğer bir çalışmada da yalnızca iki vaka kaydedildi. Sonuçlar New England Journal of Medicine dergisinde yayımlandı; Science dergisi ise Lenacapavir’i “2024’ün Bilimsel Atılımı” olarak ilan etti.

İlaç Fiyatı Hala Belirsiz

Gilead ilacın fiyatını henüz açıklamasa da, uzmanlar ABD’de yıllık maliyetin 25.000 dolara ulaşabileceğini tahmin ediyor. Daha önce onaylanan ve iki ayda bir uygulanan benzer bir iğne, halen yıllık on binlerce dolara satılıyor ve yaygın kullanımda sınırlı başarı elde etti.

Uzmanlardan Fiyat Uyarısı

Liverpool Üniversitesi’nden Dr. Andrew Hill, Lenacapavir’in toplu üretimle kişi başı sadece 25 dolara mal edilebileceğini öne sürdü ve “Yüksek gelirli ülkeler bile bu fiyatlarla ilacı geniş çapta kullanamaz” dedi. Birleşmiş Milletler yetkilisi Winnie Byanyima ise “Bu yenilik büyük bir fırsat sunuyor ama ancak uygun fiyatlı ve erişilebilir olursa küresel HIV salgınını kontrol altına alabiliriz” çağrısında bulundu.