Gazze Barış Anlaşması Sonrası Orta Doğu’da Yeni Güç Dengeleri Oluşuyor, Türkiye Artan Bir Rol Üstleniyor
Alman die Zeit gazetesinde yayınlanan siyasi analize göre, Orta Doğu’da yaşanan Gazze barış anlaşması sonrasında bölgede yeni güç dengeleri oluşuyor. Profesör Herfried Münkler’in kaleme aldığı analize göre, Türkiye bu süreçten kazançlı çıkıyor.
Prof. Münkler’e göre, Türkiye Orta Doğu’da etkisini genişleterek bölgede önemli bir güç haline geliyor. Analizde, Türkiye’nin Suriye’nin ötesine uzanan etkisi ve Avrupa’nın dışında Orta Doğu’da yeni bir hegemonik güç olma yolunda ilerlediği belirtiliyor.
Münkler’e göre Türkiye’nin artan gücü, Osmanlı İmparatorluğu döneminde oynadığı rolü yeniden canlandırdığını ifade ediyor.
Analizde Türkiye’nin AB üyeliği sürecinde yaşadığı sıkıntılar ve NATO üyeliğine rağmen bağımsız bir bölgesel politika güdüsüyle hareket etmesiyle NATO’nun zayıfladığı vurgulanıyor.
Profesör Münkler’e göre, NATO’nun merkezinin kuzeybatıya kaymasıyla Finlandiya ve İsveç’in katılımı, Rusya-Ukrayna savaşını etkileyebilir bir konuma getiriyor.
Rusya ve İran Zayıflıyor
Münkler’in analizine göre, Gazze Barış Planı’nda en büyük kaybedenler arasında Rusya ve İran yer alıyor. Rusya’nın Suriye’deki en önemli müttefiki Beşar Esad’ın devrilmesiyle zayıfladığı belirtilirken, İran’ın ise bölgede yalnız kaldığı vurgulanıyor.
Prof. Münkler, Orta Doğu’da kimin söz sahibi olacağına dair çekişmelerin arttığını belirterek İran, Türkiye, Suudi Arabistan ve Mısır’ın bölgedeki etkileşimlerinin geleceği belirsiz olduğunu ifade ediyor. Ayrıca İsrail’in bu süreçte nasıl bir rol üstleneceği de merak konusu.
Eski Güç Dengeleri Çöküyor
Münkler’in analizine göre, 2020’de İsrail ile Körfez ülkeleri arasında imzalanan İbrahim Anlaşmaları, Suudi Arabistan’ın katılımı beklentisi ve İran’ın zayıflamasıyla eski Orta Doğu çözülüyor ve yeni güç dinamikleri oluşuyor.
İran’ın bölgedeki gücünü kaybetmesiyle İsrail’in politik itibarının zedelendiğini belirten Münkler, ABD’nin bölgedeki durumunu ise ele alıyor. Ancak, analize göre ABD’nin Orta Doğu’da kalıcı bir etki bırakması pek olası görünmüyor.
Münkler’e göre, bölgedeki güç mücadeleleri silahlanmayı arttırarak kalıcı bir barışı getirmeyecektir. Avrupa’nın ise bölgedeki duruma dair net bir stratejisinin olmaması büyük aktörler arasında belirsizlik yaratıyor.
